Waarom testen in de winkel belangrijk is
Een OLED-tv ziet er op papier vaak fantastisch uit, maar de echte waarneming hangt sterk af van instellingen, omgeving en individuele schermvariaties. Winkeldemo's zijn bedoeld om op te vallen, niet per se om realistisch beeld te tonen. Met een paar eenvoudige tests kun je echter snel verschil maken tussen marketing en werkelijkheid. Deze tests helpen je beoordelen of een model geschikt is voor jouw kijkomgeving en gebruiksdoelen, zoals films kijken of gamen. Voor achtergrondinformatie over hoe OLED werkt kun je lezen op wat is oled en voor zichtbare voor- en nadelen zie voordelen en nadelen.
Voorbereiding voordat je begint
Neem je smartphone mee (handig voor foto’s en video), eventueel een game controller of je telefoon als afstandsbediening, en een lijstje met content die je wil bekijken (filmpjes, sport, games). Vraag aan het winkelpersoneel of je verschillende picture-modi mag vergelijken en of de tv gekoppeld kan worden aan een console of streaming-app. Vergeet niet ook de omgeving te bekijken: is de winkel fel verlicht en zitten er felle lampen achter je? Dat kan de indruk van helderheid en reflecties sterk beïnvloeden.
Controleer zwartwaarde en uniformiteit
Diepzwart is dé kracht van OLED. Vraag om een zwart scherm (of speel een scène met vrijwel volledige zwarttinten). Let op:
- Zijn er lichtvlekken of grijze waasjes in het zwarte vlak (clouding of dirty screen effect)?
- Zijn zwarte delen echt zwart zonder duidelijk grijs of blauwzweem?
- Controleer ook op heldere pixels of pixels die niet volledig uitgaan (stuck pixels).
Foto’s met je smartphone in een donkere stand kunnen details zichtbaar maken die je met het blote oog mist. Als je wilt weten wat burn-in en levensduur betekent, lees dan burn-in en levensduur.
Bekijk gradiënten en kleurbanding
Zoek naar content met subtiele kleurverlopen (bijvoorbeeld een luchtshot). OLED is goed in kleur, maar sommige instellingen of compressie kunnen banding veroorzaken:
- Zie je streepjes in zachte overgangen? Dat heet banding en valt op bij lagere bitdiepte of agressieve beeldverwerking.
- Vergelijk verschillende picture-modi: de standaard ‘vivid’ modus kan soms banding accentueren.
Je kunt YouTube of streaming-apps gebruiken met testvideo’s of natuurlijke scènes. Voor meer over beeldinstellingen en kalibratie, bezoek beeldinstellingen en kalibratie.
Test beweging en snelheid
Bewegingsweergave is vooral belangrijk bij sport en gamen. Gebruik snelle content (voetbal, autosport of een FPS-game) en let op:
- Zijn randen scherp tijdens panning shots of is er veel judder of smeer?
- Schakel de game-modus in en uit om het verschil in input lag en motion interpolation te voelen.
Als je wilt gaan gamen op OLED, lees ook gaming op oled voor specifieke aandachtspunten en instellingen.
Simpele input lag check zonder apparatuur
Je kunt input lag subjectief testen zonder meetapparatuur:
- Sluit een console of je telefoon aan en open een game of app met duidelijke snelle reacties (bijv. een shooter of een reactietest in een winkelbrowser).
- Speel kort met en zonder game-modus. Voelt het responsiever met game-modus aan? Dan is de tv waarschijnlijk geschikt voor gaming.
- Let ook op service reactietijden van het besturingssysteem (menusnelheid, app-launch), want dat beïnvloedt je gebruiksplezier.
Helderheid, HDR en reflecties
OLED heeft enorm contrast maar sommige modellen hebben beperktere piekhelderheid voor HDR. In de winkel zijn instellingen vaak overbelicht. Check:
- Een HDR-testclip met heldere highlights en diepe schaduwen; kijk of highlights knallen zonder te vloeken met de rest van het beeld. Zie ook hdr op oled.
- Hoe reageert de tv op sterke verlichting in de winkel? Kijk ook vanuit verschillende hoeken om reflecties te beoordelen.
- Let op reflecterende coatings: sommige schermen hebben een minder reflecterende laag wat in woonkamers met veel ramen handiger is.
Viewing angles en kleurconsistentie
OLED staat bekend om brede kijkhoeken, maar verschillen tussen modellen bestaan. Loop schuin langs het scherm en bekijk dezelfde scène van verschillende posities:
- Blijven kleuren verzadigd en zwartwaarden goed bij schuiner kijken?
- Is er kleurverschuiving of bleekheid opzij?
Smart-tv prestaties en praktijktests
Beoordeel de smart-tv ervaring: apps laden, navigatie en ingebouwde beeldverbeteringen. Vraag of je kunt inloggen op een streamingdienst of of het winkelpersoneel content kan streamen via jouw account. Probeer verschillende bronnen (streaming, USB, HDMI) om te zien hoe consistent het beeld is. Voor firmware en updates die je beeld kunnen verbeteren, lees hoe firmware-updates je OLED-beeld verbeteren.
Praktische tips en veelgemaakte fouten
- Vertrouw niet blind op de standaard demo-modus — vraag naar "film" of "cinema" instellingen en vergelijk.
- Maak foto’s van vermoedelijke defecten en vergelijk later thuis bij natuurlijk licht.
- Vergelijk altijd meerdere modellen naast elkaar om verschillen in helderheid en kleur te zien.
- Bekijk de tv op verschillende afstanden: in de winkel zit je vaak te dicht; denk aan je woonkamervoorkeur en lees ook zo kies je de ideale OLED-schermgrootte en kijkafstand.
- Bespreek garantie en mogelijke extra opties voor bescherming bij de aankoop; hierover kun je meer lezen in moet je een extra garantie of burn-inverzekering afsluiten.
Wanneer twijfel je en wat is de vervolgstap?
Als je twijfelt over uniformiteit, banding of een mogelijk defect: vraag de winkel om een ander exemplaar of vergelijk hetzelfde model op een andere locatie. Neem de tijd; probeer de tv op verschillende momenten van de dag als dat kan. Koop nooit op basis van één korte demo als je zichtbare zorgen hebt over zwartweergave of helderheid.
Conclusie
Met relatief eenvoudige observaties en een doelgerichte checklist kun je in de winkel veel leren over een OLED-tv zonder professionele meetapparatuur. Controleer zwartwaarden, uniformiteit, banding, bewegingsweergave, kijkhoeken en hoe de tv omgaat met reflecties en HDR. Gebruik daarnaast je smartphone en eigen content waar mogelijk, en vraag altijd om andere picture-modi en modellen voor vergelijking. Wil je dieper in beeldinstellingen duiken zodra je thuis bent, dan is beeldinstellingen en kalibratie een goede volgende stap. Met deze aanpak koop je slimmer en voorkom je onaangename verrassingen bij de installatie.
